Tỷ lệ trẻ em và thanh thiếu niên thừa cân, béo phì ngày càng gia tăng đang đặt ra mối quan tâm lớn trên toàn thế giới. Thực hành chế độ ăn uống trong những giai đoạn quan trọng này ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và nhận thức và gây ra những hậu quả trong cuộc sống sau này. Do đó, có được những hành vi ăn uống lành mạnh để có thể chịu đựng được là điều quan trọng đối với trẻ em và thanh thiếu niên. Quản lý dinh dưỡng đã được áp dụng cho nhiều nghiên cứu can thiệp về bệnh béo phì ở trẻ em.
Mục lục
Cùng trẻ thay đổi thói quen ăn
Việc thiếu quan tâm, chăm sóc khiến trẻ tự ăn theo sở thích, ăn cho vui miệng thay vì ăn như một thói quen lành mạnh chính là nguyên nhân gây thừa cân, béo phì. Trẻ nên ăn cùng gia đình trong các bữa ăn chính ở phòng bếp hoặc nhà ăn, cùng trò chuyện để cha mẹ có thể theo dõi, hiểu thói quen ăn uống của trẻ hơn.
Những thói quen ăn xấu cũng cần chỉnh sửa như: vừa ăn vừa xem tivi, chơi game hay nghe điện thoại, chỉ ăn chọn lọc đồ mình thích, không ăn rau, không ăn cơm,… Thức ăn nhanh như gà rán, pizza, nước ngọt,… cũng cần hạn chế từ từ, nếu có thể, hãy tránh xa tuyệt đối. Thay vào đó, hãy xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ dinh dưỡng với các nhóm dưỡng chất cần thiết. Nếu có thể, nên tìm đến sự tư vấn của chuyên gia để việc giảm cân của trẻ hiệu quả hơn.
Trẻ bị thừa cân, béo phì thường hay có mặc cảm về hình thức của mình. Hơn nữa, cân nặng nhiều hơn mức bình thường; cũng có ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển của trẻ. Vì thế, điều chỉnh chế độ ăn uống là hết sức cần thiết; giúp cho trẻ phát triển thể lực tốt hơn, phòng tránh các bệnh mạn tính sau này. Mục tiêu điều trị béo phì trẻ em khác với người trưởng thành, ngoài việc tập trung vào ngăn ngừa tăng cân, còn cần phải cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho sự lớn lên và phát triển của đứa trẻ, đặc biệt là các vi chất dinh dưỡng: canxi, sắt, kẽm …
Chế độ ăn cho trẻ bị béo phì
Những điều nên làm:
- Khẩu phần ăn của trẻ cần cân đối, hợp lý, nên phối hợp nhiều loại thức ăn; tránh ăn một loại thực phẩm nào đó.
- Nếu uống sữa nên uống không đường, trẻ lớn nên uống sữa gầy (sữa bột tách bơ). Không nên uống sữa đặc có đường.
- Chế biến thức ăn: Hạn chế các món rán, xào, nên làm các món luộc, hấp, kho.
- Nên nhai kỹ và ăn chậm, ăn đều đặn, không bỏ bữa, không để trẻ quá đói; vì nếu bị quá đói, trẻ ăn nhiều trong các bữa sau làm mỡ tích luỹ nhanh hơn.
- Nên ăn nhiều vào bữa sáng để tránh ăn vặt ở trường, giảm ăn về chiều và tối.
- Nên ăn nhiều rau xanh, quả ít ngọt. Giảm bớt gạo thay bằng khoai, ngô là những thức ăn cơ bản giàu chất xơ .
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ dưới 2 tuổi
Dinh dưỡng cho trẻ dưới 2 tuổi :
- Bú sữa mẹ hoàn toàn 6 tháng.
- Không cho trẻ ăn nhiều quá, thể tích mỗi bữa phải phù hợp với tháng tuổi.
- Cháo, bột cần có mức năng lượng thấp, không cho thêm các thực phẩm nhiều béo; vào bát bột, cháo của trẻ như: bơ, phomat, sữa giàu béo
Những điều cần biết đối với trẻ béo phì
Những điều nên tránh:
- Không nên cho trẻ uống các loại nước ngọt có ga.
- Hạn chế các loại bánh kẹo, đường mật, kem, sữa đặc có đường.
- Không nên dự trự sẵn các loại thức ăn giàu năng lượng như: Bơ, pho mát, bánh, kẹo, chocoat, kem, nước ngọt trong nhà.
- Không nên cho trẻ ăn vào lúc tối trước khi đi ngủ.
- Tăng cường hoạt động thể lực ở trẻ. So với điều trị bằng chế độ ăn, tăng cường hoạt động thể lực tỏ ra có hiệu quả hơn, giúp trẻ phát triển chiều cao và duy trì sức khoẻ tốt.
Khuyến khích trẻ chăm chỉ vận động
Các biện pháp giúp trẻ tăng cường vận động:
- Tạo niềm thích thú của trẻ đối với các hoạt động thể thao.
- Các bậc cha mẹ cần quan tâm ủng hộ và tạo mọi điều kiện giúp trẻ năng động.
- Chú trọng những sở thích của trẻ tham gia các môn thể thao dễ dàng gần gũi với cuộc sống như: đi bộ đến trường, chạy, nhảy dây, đá bóng, đánh cầu lông, đá cầu, leo cầu thang…
- Nên hướng dẫn trẻ làm các công việc ở nhà: Lau dọn nhà cửa, xách nước tưới cây, bưng bê đồ đạc…
- Hạn chế ngồi xem tivi, video, trò chơi điện tử…
- Không nên bắt trẻ học quá nhiều, nên tạo điều kiện để trẻ được vui đùa chạy nhảy; sau những giờ học căng thẳng.
