Dạy trẻ là cả một quá trình đòi hỏi sự thấu hiểu, đồng cảm và kiên trì. Nếu ba mẹ thường xuyên dùng bạo lực để dạy con thì lớn lên bé sẽ trở thành một người dùng bạo lực để giải quyết vấn đề. Nếu ba mẹ mềm mỏng thì lớn lên con sẽ dùng lý lẽ và suy nghĩ trước khi làm việc gì đó. Trẻ con như tờ giấy trắng, trẻ sẽ phản ảnh những thực tế của người lớn. Nhiều nghiên cứu phát hiện ra rằng đánh trẻ không dạy chúng về trách nhiệm, sự phát triển lương tâm và sự tự chủ. … Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng đánh đòn có thể làm tăng mức độ hung hăng của trẻ cũng như làm giảm chất lượng của mối quan hệ cha mẹ – con cái.
Mục lục
Nếu trẻ không dọn đồ chơi đừng ép hay la mắng trẻ
Mục đích không phải là để trừng phạt con bạn mà để giúp chúng học cách đưa ra những lựa chọn tốt hơn cho tương lai. Tuy nhiên, điều này cần thực hành. Nếu trẻ lựa chọn sai, hãy dạy cho chúng biết hậu quả là mất một đặc ân. Sự mất mát nên liên quan đến hành vi. Nói rõ khi nào trẻ có thể nhận lại các đặc quyền. Thông thường, 24 giờ là đủ dài để dạy con bạn học từ sai lầm của chúng. Vì vậy, bạn có thể nói: “Con đã mất quyền xem TV trong suốt thời gian còn lại của ngày. Con có thể xem vào ngày mai bằng cách nhặt đồ chơi của con ngay lần đầu tiên bố/ mẹ yêu cầu”.
Mỗi trường hợp sẽ có cách dạy khác nhau nhưng phải kiên nhẫn
Nếu con thường làm bài tập về nhà cẩu thả, bạn hãy lấy vài trang giấy luyện viết chữ và hỏi: “Việc nào mất thời gian hơn? Con làm bài này cẩn thận trong 15 phút hay vội vàng trong 10 phút? Nếu không cẩn thận, con phải làm lại cộng thêm viết một trang luyện chữ đẹp?”. Tương tự, nếu trẻ lau nhà nhưng theo kiểu đối phó; bạn hãy yêu cầu con làm đi làm lại 3-4 lần vì lần đầu không đủ tốt. Nếu con thường bày bừa ra khắp nhà, bạn có thể lấy một chiếc hộp, dán nhãn “ngày mưa”. Sau đó đặt đồ chơi con không chịu dọn vào trong đó. Chỉ ngày mưa con mới có quyền lấy ra chơi. Điều này còn giúp cho những món đồ cũ trở nên mới lạ hơn trong mắt trẻ.
Bạn cũng có thể chỉ đặt đồ chơi ở đâu đó ngoài tầm với nhưng trong tầm nhìn của trẻ trong một số ngày quy định trước. Hình phạt này giúp trẻ luôn nhớ về món đồ chơi bị cấm và tự điều chỉnh hành vi. Đơn giản hơn, bạn đặt đồ chơi vào tủ, yêu cầu con làm một việc vặt trong nhà mới được lấy ra. Lần tới, khi trẻ “quên” cất máy chơi game, bạn hãy mang đi cất giùm nhưng không chỉ chỗ. Muốn biết máy ở đâu, con sẽ phải tự đi tìm. Việc này khiến trẻ cảm nhận được sự rắc rối và sẽ hình thành ý thức tự cất đồ.
Đặt ra những quy tắc và hình phạt rõ ràng
Hãy đặt ra những quy tắc rõ ràng với trẻ. Việc đưa quy tắc rõ ràng sẽ giúp bạn giảm đi những lần phải la hét, cáu gắt. Ví dụ như thời gian ăn uống, thời gian chơi, dọn dẹp sau khi chơi xong…v.v. Bạn phải luôn giải thích những hậu quả nếu trẻ không làm đúng theo những quy định này. Kèm theo giải thích là những hình phạt nếu trẻ vi phạm quy tắc.
Ví dụ, bạn có thể nói: “Nếu con không dọn dẹp đồ chơi sau khi chơi thì con sẽ bị phạt. Con sẽ không được chơi vào ngày hôm sau”. Vì việc được chơi phụ thuộc vào lựa chọn của trẻ. Trẻ sẽ có xu hướng lựa chọn điều tích cực và làm theo những gì bạn mong muốn. Nhưng đôi khi hình phạt có hiệu quả với đứa trẻ này nhưng không có hiệu quả với đứa trẻ khác. Hãy chọn hình phạt có đủ tính răn đe và quan trọng với trẻ để trẻ có thể nghe lời bạn.
Để trẻ có thời gian bình tĩnh nhận ra lỗi lầm thay vì đánh trẻ
Đánh trẻ vì những hành vi sai trái (đặc biệt là gây hấn) truyền đi một thông điệp hỗn hợp. Con bạn sẽ thắc mắc tại sao bạn đánh chúng thì được; nhưng đánh anh chị em của chúng thì không. Đặt một đứa trẻ vào thời gian chờ có thể là một giải pháp thay thế tốt hơn nhiều. Một khi được thực hiện đúng cách, thời gian tạm dừng dạy cho trẻ cách bình tĩnh trở lại.
Đây là một kỹ năng sống hữu ích và nó hình thành thói quen tốt cho trẻ. Nhưng để thời gian tạm dừng phát huy hiệu quả, con trẻ cần có nhiều thời gian tích cực với cha mẹ. Sau đó, khi thoát khỏi tình huống, chúng sẽ bắt đầu học cách tự điều chỉnh. Trẻ bộc lộ cảm xúc một cách phù hợp và đưa ra những lựa chọn khác nhau trong tương lai.
