Cách dạy con của người Do Thái rất đặc biệt. Ở những nước khác thì coi việc cho con cái làm quen với tiền bạc sớm là không tốt, nhưng ở Do Thái họ dạy con cách kiếm tiền và tiêu tiền từ khi 3, 4 tuổi. Trẻ nhỏ có thể kiếm tiền bằng những việc nhỏ. Trẻ có thể giúp cha mẹ làm việc để kiếm tiền tiêu vặt. Khoản tiền kiếm được sẽ được chia thành nhiều phần, người Do Thái gọi cách chia tiền này là quy tắc “5 chiếc lọ”. Cùng tham khảo cách dạy con kiếm tiền và chi tiêu như thế nào cho hợp lý của người do Thái như thế nào nhé.
Mục lục
Tại sao nên dạy trẻ làm quen với kế hoạch tài chính?
Nếu trẻ sớm được cầm tiền và biết tiết kiệm tiền thì trẻ sẽ biết quý trọng giá trị sức lao động. Ngoài ra, trẻ còn học được tính độc lập, kỹ năng lập mục tiêu tài chính. Đây là những kỹ năng mà hiếm đứa trẻ nào có được. Nó phải được rèn luyện ngay từ khi còn bé. Ở Việt Nam, việc dạy con chi tiêu, tiết kiệm chưa phổ biến. Thế nhưng, tại các đất nước phát triển như Singapore, trẻ em được giáo dục về tài chính một cách rất bài bản. Tại các trường học của Singapore, trẻ em được học môn giáo dục tài chính như một môn học chính khóa. Còn đối với người Do Thái, họ dạy con cách kiếm và tiêu tiền theo quy tắc “5 chiếc lọ” từ rất sớm.
Nên tạo điều kiện để con có cơ hội kiếm tiền tiêu vặt
Thay vì xin tiền bố mẹ để thỏa mãn điều mình muốn, người Do Thái để con tự sáng tạo cơ hội kiếm tiền tiêu vặt. Họ để con chủ động xem có việc gì có thể làm giúp bố mẹ, thỏa thuận với bố mẹ về quyền lợi khi con làm những công việc này. Cách này cũng giúp con biết cách đàm phám, học cách đề xuất và mặc cả. Đồng thời giúp con tránh xa thói lười biếng và sống vô trách nhiệm. Nhưng không phải bất cứ việc gì con làm người Do Thái cũng trả tiền con. Họ dạy con hiểu rằng có những thứ đơn giản con làm vì người khác chứ không phải chỉ mong nhận được tiền.
Dạy cho con biết cách quản lý tiền từ nhỏ
Người Do Thái cho con giữ tiền từ khi còn nhỏ. Với khoản tiền tiêu vặt mà trẻ đã kiếm được, trẻ sẽ tùy ý sử dụng chẳng hạn như mua bánh kẹo, đồ chơi. Nếu tiêu hết, trẻ sẽ phải nhịn các khoản khác. Khi trẻ lên 10 – 12, cha mẹ Do Thái giúp con mở tài khoản riêng mang tên mình ở ngân hàng kèm một số tiền nhất định. Nhờ đó, con được trải nghiệm cùng cha mẹ thực hiện các thủ tục ngân hàng. Từ đó, con có trách nhiệm hơn với tài khoản của mình. Bên cạnh đó, cha mẹ Do Thái cũng cùng con lập kế hoạch chi tiêu. Nếu con dùng hết tiền để mua một món đồ chơi, con sẽ không còn tiền cho món khác. Cha mẹ Do Thái không bao giờ mua cho con vừa lòng.
Dạy con áp dụng quy tắc tắc “năm chiếc lọ”
Ngoài việc mở tài khoản ngân hàng cho con, người Do Thái còn dạy con quản lý tài sản. Họ dạy con quản lý tài chính theo nguyên tắc “năm chiếc lọ”. Nghĩa là họ chia tiền thành nhiều khoản khác nhau để quản lý cho chặt chẽ. Trẻ được dạy bỏ vào mỗi lọ thuế, từ thiện và tiết kiệm một đồng; bỏ lọ đầu tư hai đồng và còn lại 5 đồng cho lọ chi tiêu. Trẻ em Do Thái cũng sẽ được học các kỹ năng như mở tài khoản, rút tiền, gửi tiền, lãi suất tiền gửi, nhận tiền,… Không chỉ vậy, trẻ em Do Thái còn được dạy cách quản lý sử dụng năng lượng trong gia đình. Ví dụ như chi phí sinh hoạt hàng tháng, dành dụm tiền đóng học phí các lớp ngoại khóa, dành tiền học đại học,…
Dạy con dùng tiền vào các hoạt động thiện nguyện
Người Do Thái chiếm tỷ lệ lớn những tỷ phú giàu nhất thế giới. Donal Trump và Warren Buffet là những minh chứng cụ thể. Thì ra, họ được cha mẹ dạy về tiền bạc từ khi lên 3 – 4 tuổi. Người Do Thái đưa tiền bạc thành triết lý sống. Họ không hề biến con thành cái máy kiếm tiền lạnh lùng. Họ dạy con kiếm tiền, quản lý tốt tiền bạc và có thái độ đúng với tiền bạc. Trẻ em Do Thái được thường xuyên tham gia các hoạt động gây quỹ trong cộng đồng. Từ đó trẻ hiểu đồng tiền kiếm được chân chính tạo nên giá trị con người, giúp con người thực hiện được điều mình thích. Đồng tiền ấy có thể san sẻ với những người bất hạnh; mang lại cuộc sống tốt đẹp và công bằng hơn.
